Trong một tuyên bố ngày 5/8, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nêu rõ, hành động của Trung Quốc là nhằm phản đối việc Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến thăm Đài Loan, can thiệp nghiêm trọng vào công việc nội bộ của Trung Quốc, coi thường chính sách Một Trung Quốc cũng như đe dọa hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cảnh báo Mỹ không nên hành động hấp tấp để gây ra một cuộc khủng hoảng lớn hơn: “Theo những gì chúng tôi được biết, Mỹ có ý định tăng cường hiện diện quân sự ở khu vực này (Đài Loan). Tôi hy vọng và yêu cầu tất cả các bên duy trì cảnh giác cao độ. Mỹ thường tạo ra một vấn đề và sau đó sử dụng nó để đạt được các mục tiêu của mình. Nhưng chống lại Trung Quốc, chiến lược này không hiệu quả”.

Ông Vương Nghị cũng cho biết, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã tổ chức họp báo và lan truyền một số thông tin sai lệch về các cuộc tập trận của Trung Quốc. Theo ông Vương Nghị, các cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc diễn ra công khai, minh bạch và được tiến hành một cách chuyên nghiệp, tuân thủ luật pháp trong nước và quốc tế. Mục tiêu là để ngăn chặn các lực lượng đòi Đài Loan độc lập.

Trước đó Ngoại trưởng Mỹ Blinken chỉ trích việc Trung Quốc phóng tên lửa trong các cuộc diễn tập quân sự xung quanh Đài Loan là hành động leo thang không thể bào chữa.

Phát biểu với báo giới bên lề Diễn đàn khu vực ASEAN ở Campuchia, Ngoại trưởng Mỹ Blinken cho rằng, phía Trung Quốc đã đẩy các động thái nguy hiểm lên một cấp mới. Ông Blinken nhấn mạnh, Mỹ sẽ không có các hành động nhằm kích động một cuộc khủng hoảng nhưng sẽ tiếp tục ủng hộ các đồng minh khu vực và thực hiện quá cảnh hàng hải và hàng không qua eo biển Đài Loan. Ông cũng lưu ý rằng một số kênh liên lạc vẫn còn mở giữa các quan chức quân sự hai nước. Ông lặp lại những đảm bảo rằng Mỹ không thay đổi chính sách của mình đối với Trung Quốc và Đài Loan.

“Mỹ nhiều lần tuyên bố một cách nhất quán rằng, chúng tôi không kích động một cuộc khủng hoảng về vấn đề Đài Loan. Trung Quốc đã chọn cách phản ứng thái quá và sử dụng chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Pelosi như một cái cớ để gia tăng hoạt động quân sự khiêu khích trong và xung quanh eo biển Đài Loan”, Ngoại trưởng Mỹ Blinken nhấn mạnh.

Hiện quân đội Trung Quốc đang tổ chức diễn tập tại 6 khu vực quanh đảo Đài Loan từ ngày 4/8 đến ngày 7/8, một ngày sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Pelosi kết thúc chuyến thăm Đài Loan. Trong ngày diễn tập đầu tiên, Trung Quốc đã triển khai hơn 100 máy bay quân sự. 10 tàu khu trục cũng được điều động để ngăn tiếp cận khu vực diễn tập, cũng như giúp điều phối các cuộc thử nghiệm. Cuộc diễn tập của Trung Quốc đã gây nhiều quan ngại cho các nước trong khu vực. Hôm qua phía Nhật bản đã có phản ứng sau khi xác nhận có 5 quả tên lửa từ cuộc tập trận của Trung Quốc rơi xuống vùng biển nước này.

Phía Mỹ tuyên bố sẽ triển kha tàu chiến và máy bay di chuyển qua eo biển Đài Loan trong những tuần tới nhằm bảo vệ tự do hàng hải và hàng không. Hiện nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan đang duy trì hiện diện ở khu vực để quan sát tình hình. Hai tàu đổ bộ tấn công USS America và USS Tripoli cũng đang trên đường đến khu vực phía đông Đài Loan. Trong động thái được cho là nhằm giảm căng thẳng, Mỹ đã hoãn cuộc phóng thử tên lửa đạn đạo liên lục địa Minuteman III trong tuần này