Vào lúc 17 giờ ngày 5-8 (giờ địa phương), Cơ quan Phòng vệ Đài Loan thông báo quân đội Trung Quốc đã điều 68 máy bay quân sự và 13 tàu chiến cho các hoạt động xung quanh hòn đảo, phần nhiều trong số chúng vượt qua đường trung tuyến tại eo biển, trang Taiwan News đưa tin.

Sau đó, vào khoảng 22 giờ cùng ngày, Cơ quan Phòng vệ Đài Loan cập nhật trên trang Twitter rằng đã phát hiện 49 máy quân sự của Trung Quốc áp sát hòn đảo, trong đó gồm có 7 máy bay chiến đấu Thành Đô J-10, 6 máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-11, 10 máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-16, 24 máy bay chiến đấu Su-30, một máy bay tác chiến điện t‌ử th‌iểm Tây Y-8 và một máy bay tác chiến chống ngầm Thiểm Tây Y-8.

Phía Đài Loan đã điều chiến đấu cơ để cảnh báo, phát cảnh báo vô tuyến và kích hoạt các hệ thống tên lửa phòng thủ để theo dõi máy bay quân sự.

Về đường đi của các máy bay quân sự Trung Quốc, Đài Loan cho biết trong số 49 máy bay trên, 6 máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-11 và 24 máy bay chiến đấu Su-30 vượt qua đường trung tuyến trên eo biển Đài Loan nhưng không đi quá xa. Trong khi đó số còn lại gồm 7 máy bay chiến đấu Thành Đô J-10, 10 máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-16, một máy bay tác chiến điện t‌ử th‌iểm Tây Y-8 và một máy bay tác chiến chống ngầm Thiểm Tây Y-8 được phát hiện hoạt động ở phía đông đường trung tuyến.

Thông thường máy bay Trung Quốc không vượt qua ranh giới này và chủ yếu hoạt động ở phía tây nam vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của hòn đảo.

Tuy nhiên Cơ quan Phòng vệ Đài Loan không đưa ra thông tin chi tiết về khu vực hoạt động cũng như loại hình của các máy bay quân sự Trung Quốc còn lại mà chính quyền Đài Bắc thông báo trước đó.

Với việc điều 68 máy bay quân sự, đây được xem là đợt áp sát hòn đảo quy mô nhất từ trước tới nay của quân đội Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh leo thang lên mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng eo biển Đài Loan lần thứ ba (1995-1996). Mức kỷ lục trước đó được ghi nhận vào ngày 4-10-2021 với 56 máy bay Trung Quốc xâm nhập ADIZ của Đài Loan.

Thông tin trên được đưa ra vào ngày thứ hai trong chuỗi bốn ngày tập trận quân sự xung quanh Đài Loan của quân đội Trung Quốc từ ngày 4-8 đến ngày 7-8. Động thái được cho là nhằm trả đũa trước chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới Đài Loan

Vào ngày 5-8, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã lên án các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc, gọi đây là "sự leo thang nghiêm trọng”, hãng Channel News Asia đưa tin.

Ông cũng nói rằng "không có lý do biện minh nào" cho các cuộc tập trận do Bắc Kinh phát động nhằm đáp trả chuyến thăm Đài Loan của bà Nancy Pelosi.

Ngoại trưởng Blinken cho biết Washington sẽ không tiến hành các hành động kích động cuộc khủng hoảng, nhưng sẽ tiếp tục hỗ trợ các đồng minh trong khu vực và tiến hành các hoạt động tự do hàng hải và hàng không qua eo biển Đài Loan.

“Chúng tôi sẽ bay, đi thuyền và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép” - ông Blinken nói.

Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Úc Penny Wong cũng đã lên án vụ phóng tên lửa của Trung Quốc và gọi các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan là "không phù hợp và gây mất ổn định”.