Khu vực Lũng Than, thôn Lũng Cút có thế mạnh về trồng cây na. Tại đây có Tổ sản xuất na số 6, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP với diện tích 25 ha của 27 hộ dân. Trong những năm qua, đời sống của người dân nơi đây khá giả lên cũng nhờ giá trị kinh tế từ cây na đem lại. Mặc dù vậy, công tác chăm sóc, tưới nước cho na gặp nhiều khó khăn, vất vả do đây là khu vực có địa hình đồi dốc, nguồn nước tưới cho na phụ thuộc vào thời tiết tự nhiên. Cùng đó, tại đây lại chưa có điện lưới nên người dân chưa chủ động được nước tưới, chính vì thế, năng suất na chưa cao.
Để khắc phục những khó khăn trên, một số hộ dân đã chủ động đúc cột bê tông và sử dụng cột gỗ để kéo điện từ thôn Lũng Cút lên để vận hành máy bơm nước tưới cho na. Tuy nhiên, nguồn điện này yếu, không đảm bảo an toàn, chính vì vậy, thời gian vừa qua, trong các cuộc họp thôn, các hộ trồng na đã nhiều lần kiến nghị được hỗ trợ kéo điện lưới lên khu vực Lũng Than để phục vụ sản xuất.
Nhằm giúp người dân được sử dụng điện an toàn, phục vụ tốt cho phát triển sản xuất, trong thág 5/2021, UBND huyện Chi Lăng đã quyết định hỗ trợ đầu tư kéo đường dây điện vào Lũng Than. Đến nay, công trình đã được hoàn thiện, với chiều dài đường điện khoảng 800 m, tổng kinh phí hơn 100 triệu đồng. Trong đó, UBND huyện hỗ trợ 70 triệu đồng, số còn lại mỗi hộ dân đóng góp 1 triệu đồng và ngày công lao động phối hợp với nhân viên ngành điện để dựng cột, kéo dây.
Gia đình bà Trương Bích Vân, thị trấn Đồng Mỏ có hơn 1,5 ha với 800 cây na tại khu vực Lũng Than. Trung bình mỗi năm, gia đình bà thu hoạch hơn 6 tấn na, thu nhập hơn 300 triệu đồng. Bà Vân cho biết: Trước đây, tôi cùng với một hộ khác góp tiền để kéo điện từ thôn Lũng Cút lên để bơm nước tưới na. Tuy nhiên, nguồn điện này rất yếu khiến máy bơm hay bị hỏng. Khi được tuyên truyền, hỗ trợ kéo đường điện, gia đình tôi đã đóng góp 1 triệu đồng và cùng với các hộ trồng na khác góp ngày công lao động để cùng bên điện lực dựng cột, kéo dây điện. Có điện rồi, tới này, tôi sẽ đầu tư thêm máy bơm công suất lớn hơn và hệ thống dây dẫn dài hơn để tưới na ở những nơi có địa hình cao.
Gia đình bà Vân là một trong 27 thành viên của Tổ sản xuất na số 6, sản xuất na theo hướng VietGAP. Bà Đỗ Thị Mỵ, Tổ trưởng Tổ sản xuất na số 6 cho biết: Khi chưa được kéo điện lưới, trong tổ có 5 hộ tự kéo dây điện từ thôn Lũng Cút lên để dùng tạm, phục vụ cho tưới na, các hộ khác chưa có điều kiện thì gánh nước lên tưới từng cây, rất vật vả. Từ khi biết được hỗ trợ kéo đường dây điện lên khu vực trồng na, các hộ dân rất phấn khởi và ủng hộ nhiệt tình. Với chủ trương Nhà nước và Nhân dân cùng làm. Có điện, cây na sẽ được tưới nước đều đặn, đúng quy trình hơn và chắc chắn năng suất, hiệu quả sẽ cao hơn.
Do địa hình ở khu vực Lũng Than tách biệt với lưới điện của ngành điện, nên để triển khai nhanh và hiệu quả công trình này, Điện lực huyện Chi Lăng đã khảo sát và đưa ra phương án về nhân lực cùng như kỹ thuật để đảm bảo kéo điện an toàn. Ông Ngô Quang Đức, Phó Giám đốc Điện lực Chi Lăng cho biết: Để đảm bảo hoạt động an toàn, ổn định và hiệu quả, chúng tôi sẽ thường xuyên kiểm tra, giám sát nhằm hỗ trợ, sửa chữa kịp thời những hư hỏng hoặc có sự cố về điện cho người dân.
Ông Linh Văn Sáng, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Đồng Mỏ cho biết: Hiện nay, diện tích na tại khu vực Lũng Than của tổ sản xuất na số 6 đã được cấp mã số vùng trồng, được chứng nhận sản xuất theo quy trình VietGAP, do đó, ngoài công đoạn chăm sóc, thực hiện các biện pháp bổ sung dinh dưỡng cho na thì công đoạn tưới cũng rất cần thiết. Vì vậy, sự hỗ trợ này đã giúp người trồng na nơi đây có điều kiện tốt hơn để chăm sóc, nâng cao giá trị quả na. Có điện phục vụ sản xuất, chúng tôi phấn đấu tại tổ na số 6 sẽ tiếp tục mở rộng diện tích nhằm tăng thu nhập cho người dân.
Có điện không chỉ phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt mà còn phục vụ tốt nhu cầu sản xuất của người dân. Công trình kéo đường dây điện lên khu vực trồng na Lũng Than đã hiện thực hóa ước mơ gần 30 năm của người dân nơi đây. Tin tưởng rằng, có điều kiện thuận lợi cho sản xuất, các hộ sẽ tiếp tục chăm sóc, nâng cao năng suất cũng như chất lượng na, đưa những sản phẩm an toàn nhất đến tay người tiêu dùng.
